Een halfsteens verband is gemakkelijk te herkennen: je ziet van alle stenen alleen de
strek.
Er steken dus geen stenen in de diepte van de muur, want dan zou je ook
koppen
zien.
Daarom kun je ervan uitgaan dat deze muur maar een halve
baksteen
dik is.
Eigenlijk kan alleen een simpel muurtje, dat weinig hoeft te dragen, halfsteens opgetrokken worden.
Gewone oude gevels zijn minstens steens (dus één steenlengte dik),
anderhalfsteens of meer. En dan kom je bij andere
metselverbanden.
Maar pas op wanneer je halfsteens verband ziet: achter die halve steen kan
wel nog een tweede muur zitten. Bij een
spouwmuur
is dat het geval.
De spouwmuur, die een hele verbetering was van de
isolatiewaarde
van de muur, komt pas in zwang in het begin van de 20e eeuw. Het metselverband helpt
hier dus bij het dateren.
Nog een waarschuwing. Omdat een gevel in halfsteens verband op het oog een
muurtje van niks lijkt, kiezen architecten nogal eens voor een 'nepverband'.
Door af en toe een steen doormidden te slaan en daarvan de
kop in het gevelvlak te verwerken, wekken ze met hun in schijn
kruis-
of
noors verband
de indruk dat het
metselwerk
dikker (en ouder) is dan het is.
Ook wanneer een baksteengevel in feite de bekleding is van een
houten huis,
voldoet een halfsteensmuur. Dat geldt ook voor
betonbouw
met nostalgische bekleding.
Tekst: Jean Penders, 06-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders